MİLAN KUNDERA'DAN

“... bir arabayı diğerlerinden ayıran yalnızca bir seri numarası ayırır. İnsan örneğinde numara yüzdür. Bir insanda rastlantılarla biraraya gelmiş bu yüz çizgilerini bir başkasında bulamazsınız. ve karakter ne ruh ne de “ben” denen şey açığa çıkar bu yüz çizgilerinde. Yüz yalnızca bir örneği numaralar.” (ölümsüzlük)

“(agnes): biliyorum. beni yüzümle tanıyorsun, beni yüz olarak tanıyorsun ve hiçbir zaman başka biçimde tanımadın. yüzümün bana ait olmadığı gibi bir düşünceye de sahip olamazsın.

(kocası): yüzünün sana ait olmadığı nasıl iddia edersin? kim var yüzünün arkasında?

(agnes): aynaların olmadığı bir dünyada yaşamış olduğunu farzet . yüzünü düşleyecektin. yüzünü sendeki bir şeyin bir tür dışa yansıması gibi tasarlayacaktın. ve sonra sana 40 yaşlarında bir ayna verildiğini düşün. ne biçim bir dehşete düşerdin biliyor musun? bütünüyle yabancı bir yüz görecektin! ve şimdi reddettiğin şeyi açık seçik anlayacaktın: yüzün sen değilsin!” (ölümsüzlük)

“ ... buna (erkek bedenine) karşılık kadın bedeni ne kadar işe yaramaz duruma gelirse gelsin o kadar “cisim” olur: ağırlığı olan ve varolan; bu beden yıkılmaya mahkum eski bir imalathaneye benzer ama bir kadının “ben”i sonuna kadar bu imalathanede kapıcı olarak kalmak zorundadır” (ölümsüzlük)“

Gövde rastlantısal ve kişisel olmayan bir şeydir ; ödünç alınan hazır giysi gibi birşeydir. bunu kendine bin bir biçimde yineleyip duruyor ama böyle hissetmeyi başaramıyordu. şu ruh ve gövde ikiliği ona yabancıydı. gövdesiyle o denli bir aradaydı ki onu kaygı duymadan hissedemiyordu.” (gülünesi asklar)

“bu düşünüş biçimi beni çileden çıkartıyor, dedi olga: “bir insanın yüzünün, ruhunun izini taşıdığını kanıtlamak eğiliminde. bu büyük bir saçmalıktır. ruhumu kocaman bir çene ve şehvetli dudaklarla düşlüyorum oysa küçük bir çenem ve küçük bir ağzım var. kendimi hiç aynada görmemiş olsam ve kendimi içten tanıdığım kadarıyla dış görünüm çizmek zorunda kalsam, resmim aslına hiç benzemezdi! arasıra göründüğümden çok farklı oluyorum! ( ayrılık valsi)